Toksokaroza jest chorobą powodowana przez nicienie Toxocara cati i Toxocara canis. Są to najczęściej występujące pasożyty kotów i psów. Człowiek może ulec przypadkowemu zarażeniu inwazyjnymi jajami glist, nie będąc nawet właścielem kota czy psa.

Choroba może mieć przebieg bezobjawowy lub przebiegać w postaci uogólnionej (u dzieci charakteryzuje się niespecyficznymi objawami), trzewnej (objawy stanu zapalnego różnych organów, np. wątroby), ocznej (najczęściej dotyczy starszych dzieci, młodzieży, może wystąpić utrata widzenia) lub mózgowej (najczęściej dotyczy małych dzieci).

W diagnostyce zarażenia tymi pasożytami istotna rolę odgrywają testy serologiczne (ELISA) ze względu na różne/nietypowe lokalizacje larw pasożyta w organizmie człowieka. Badanie polega na określeniu obecności przeciwciał IgG specyficznych dla antygenów Toxocara sp. Pozytywny wynik badania może wskazywać na przebytą lub aktualną toksokarozę z niedużym stanem zapalnym. Do innych badań wspierających rozpoznanie należy oznaczenie poziomu przeciwciał IgE całkowitych oraz eozynofilii.

Coxiellaburnetii jest bakterią powodującą gorączkę Q zwaną inaczej grypą bałkańską lub riketsjozą pneumotropową. Rezerwuarem są kleszcze, dzikie gryzonie, a także zwierzęta hodowlane i domowe (owce, krowy, kozy, psy, koty). Zakażenie zwierząt jest często bezobjawowe. Źródłem zakażenia C. burnetii jest min. mięso, mleko, narządy wewnętrzne, mocz, kał zakażonych zwierząt. Riketsje mogą przetrwać w środowisku naturalnym przez długi okres czasu, w wydalinach zwierząt.

Do zakażenia człowieka może dojść drogą kropelkową (najczęściej), pokarmową w wyniku kontaktu z materiałem skażonym, przez skórę w miejscu przerwania ciągłości tkanek lub podczas ukłucia kleszcza. Przebieg zakażenia może być ostry lub przewlekły.

W przypadku ostrego zakażenia u pacjentów może dojść do rozwoju śródmiąższowego zapalenie płuc, w rzadkich przypadkach, faza ostra może zostać powikłana zapaleniem opon i mózgu, zapaleniem mięśnia sercowego lub zapaleniem osierdzia. Konsekwencją zakażenia przewlekłego jest zapalenie wsierdzia o wysokiej śmiertelności.

Z powodu braku charakterystycznych objawów klinicznych ostrej i przewlekłej gorączki Q potwierdzeniem zakażenia są testy serologiczne ELISA charakteryzujące się wysoką czułością i swoistością.

Test Coxiella burnetii IgG (faza 1) zalecany jest do diagnozowania fazy przewlekłej gorączki Q, IgM (faza 2) do wykrywania fazy ostrej gorączki Q, natomiast test wykrywający IgG (faza 2) ułatwia diagnostykę różnicową zakażeń układu oddechowego, szczególnie atypowego zapalenia płuc. Oferujemy także pakiet badań wskazany w kompleksowej diagnostyce Gorączki Q.

Bąblowica (echinokokoza) to choroba wywoływana przez larwy tasiemca z rodzaju Echinococcus (E. multilocularis oraz E. granulosus). Dorosłe tasiemce występują u psowatych oraz lisów, jenotów. Człowiek jest żywicielem przypadkowym pośrednim. Do zarażenia dochodzi przez spożycie wody lub żywności skażonej odchodami zawierającymi jaja tasiemca np. przez zjedzenie owoców leśnych z przylepionymi jajami pasożyta. Objawy choroby zależą od lokalizacji torbieli tasiemca. W zależności od gatunku pasożyta umiejscowienie torbieli pasożytniczych może być tylko w wątrobie lub formy potomne rozwijają się także płucach, śledzionie czy oku lub mózgu. W przypadku niskiego poziomu przeciwciał IgG oznaczanych metodą ELISA, wynik dodatni potwierdza się metodą Western-blot.

Glistnica (ascaroza) jest wywoływana przez pasożyty z gatunku Ascaris lumbricoides (glista ludzka). Jest jedną z najczęstszych chorób pasożytniczych przewodu pokarmowego. Człowiek, częściej dzieci niż osoby dorosłe, jest głównym żywicielem pasożytów. Do zarażenia dochodzi poprzez połkniecie jaj lub larw pasożyta znajdujących się w wodzie, na skażonych pokarmach (warzywa, owoce) lub brudnych rękach.

Jaja pasożyta wydalane są z kałem żywiciela do środowiska (woda, wilgotna gleba). Postać inwazyjną (zdolną do zarażenia) osiągają po 6 tygodniach. Po zarażeniu człowieka, w jelicie cienkim, z jaj uwalniają się larwy, które wędrują do naczyń krwionośnych, a z krwią migrują do oskrzeli i pęcherzyków płucnych. Następnie, odkrztuszane dostają się do jamy ustnej i połknięte trafiają ponownie do jelit. Tu w ciągu 2-3 miesięcy od zarażenia dojrzewają. Okres bytowania glisty w jelicie to 13-15 miesięcy. Po tym czasie, jeśli nie dojdzie do powikłań w postaci niedrożności jelit czy zapalenia wyrostka robaczkowego lub ponownego zarażenia to dochodzi do samowyleczenia. W jelicie może przebywać nawet kilkaset glist jednocześnie.

Zarażenie w fazie jelitowej można rozpoznać w badaniu mikroskopowym - wykrywając jaja glisty w kale. Badania serologicznie są pomocne w diagnostyce inwazji pozajelitowej wykrywając przeciwciała klasy IgG.

Toksoplazmoza jest rozpowszechnioną u ludzi chorobą wywoływaną przez pierwotniaki Toxoplasma gondii. Wyróżniono 3 drogi zarażenia: (i) pokarmową (przez spożywanie surowego lub niedogotowanego mięsa lub przez połkniecie cyst znajdujących się w środowisku skażonym odchodami kota (gleba, woda, warzywa, owoce); (ii) przezłożyskową (zakażenie płodu w czasie trwania czynnej toksoplazmozy u matki); (iii) zarażenie na skutek transfuzji zarażonej krwi lub przeszczepu zarażonych narządów.

Na szczególną uwagę zasługuje zarażenie pierwotne T. gondii, zwłaszcza u kobiet w ciąży.

Przebieg choroby jest skąpo objawowy lub bezobjawowy, jednakże istnieje duże ryzyko zarażenia płodu prowadzące do toksoplazmozy wrodzonej, której konsekwencją są nieodwracalne, poważne uszkodzenia płodu w obrębie tkanki nerwowej. Wraz z wiekiem ciąży zagrożenie spada, dlatego ważne jest określenie momentu zarażenia.

W diagnostyce toksoplazmozy istotne znaczenie ma oznaczenie specyficznych przeciwciał (IgM, IgA i IgG) z uwzględnieniem kolejności ich powstawania i zanikania oraz siły wiązania antygenów (awidność). Określenie awidności pozwala na wnioskowanie o fazie choroby, ponieważ wraz z czasem wytwarzania przeciwciał wzrasta ich siła wiązania antygenu.

W diagnostyce toksoplazmozy wrodzonej istotne znaczenie mają testy western blot [WB], które ze względu na wysoką specyficzność, pozwalają na potwierdzenie wyników uzyskanych testem ELISA oraz na stwierdzenie obecności i porównanie profilu przeciwciał matki i noworodka.

Badania wskazane dla kobiet planujących/będących w ciąży. Badania uzupełniające przy diagnostyce chorób neurologicznych (wykluczenie neurotoksoplazmozy).